سهم ما از تجارت جهانی چاپ

اگ ر به توسعه اقتصادی كشور به طور عملی می‌اندیشید، حقیقتا صنعت چاپ و بسته‌بندی یكی از زیرساخت‌های آن است. اگر توسعه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جزو اولویت‌هایتان است، توسعه صنعت چاپ و بسته‌بندی لازمه آن است. اگر توسعه صنعتی و كشاورزی مد نظرتان است، توسعه صنعت چاپ و بسته‌بندی جزو لاینفك آن است. اگر توسعه صنعتی محصولات غیرنفتی، كشاورزی و پتروشیمی، لازمه پیشرفت كشور است، صنعت چاپ و بسته‌بندی ركن زیربنایی آن است و اگر به توسعه صنعت توریسم، صنایع دستی و اشتغالزایی می‌اندیشید، صنعت چاپ و بسته‌بندی موتور محركه آن است. فراموش نكنیم چاپ جزو پنج صنعت اول جهان است.

1- نیاز به سرمایه داریم، تقریبا اكثر ماشین‌آلات چاپ ما فرسوده است. صنعت چاپ در جهان در حال تغییرات بنیادین است و تجهیزات، تكنولوژی و فضای مجازی چاپ را مجبور به باز تعویض دوباره و منطبق بر نیازهای جدید و یافتن راه‌حل‌های مناسب با شتاب كرده است كه صنعت سنتی چاپ نیاز به ابزارها و موقعیت جدید دارد. ظرف 30 سال گذشته صنعت چاپ صددرصد با گذشته خود خداحافظی كرده است، این صنعت باید بازسازی و به‌روز شود.

2- قوانین و مقررات؛از جمله مشكلات ساختاری صنعت چاپ، نامشخص بودن جایگاه این صنعت در ساختار بخش تولید صنعتی یا در بخش فرهنگی كشور است. به نظر می‌رسد تبیین جایگاه این صنعت و رهایی از این دوگانگی می‌تواند نقش موثری بر شكوفایی صنعت چاپ داشته باشد. قوانین حاكم و ناظر بر چاپ نیاز جدی به بازنگری دارند.

3- آموزش: با قدرت می‌توان گفت طی 50 سال گذشته مراكز آموزش فنی و حرفه‌یی كه به مقوله چاپ پرداخته‌اند به دلیل فقدان كارگاه و آموزشگاه و همچنین آموزش‌های محلی موفق نبوده‌اند و تقریبا هیچ یك از فارغ‌التحصیلان به صورت مستقیم در چاپخانه‌ها اشتغال ندارند. صنعت چاپ ما به مدیر و سیاستگذار نیاز ندارد، بلكه به تكنسین و كارگرانی ماهر نیازمند است. هیچ سرمایه‌گذاری نمی‌تواند میلیاردها ریال صرف خرید ماشین‌آلات چاپ كند و آن را در اختیار تكنسین یا كارگر آموزش ندیده و غیرمتخصص قرار دهد. از ماشین‌های ساده‌تر و قدیمی‌تر هم استفاده بهینه نمی‌شود و بسیاری از توانایی‌های ماشین‌آلات به دلیل نداشتن تخصص، بدون استفاده مانده است. بنابراین شاید موضوع آموزش اولویت نخست صنایع چاپ باشد. ما به كارشناس و دكتر نیاز نداریم، نیاز فوری، كارگر ماهر است.

4- تولید كاغذ: در زمینه صنایع سلولزی از جمله صنایع كاغذسازی به‌خصوص انواع كاغذهای چاپ و تحریر كه مرتبط با صنعت چاپ است، از شروع انقلاب شكوهمند اسلامی تاكنون هیچ‌گونه سرمایه‌گذاری اساسی در راستای افزایش تولید كاغذ و كاهش واردات به انجام نرسیده و كشور ایران یكی از واردكنندگان عمده كاغذ به شمار می‌رود. لازم به توضیح است صنایع محدود موجود در كشور هم به‌علت عدم توجه به سرمایه‌گذاری و نوسان ماشین‌آلات از جمله صنایع كاغذسازی پارس، كارون و مراغه به حال خود رها شده‌اند.

و كلام آخر؛ كاهش ارزش پول در برابر ارزهای خارجی، محدودیت‌های بانكی، هزینه‌های اضافی برای واردات، كمبود نقدینگی، بهره‌های سنگین بانكی، مشكل تامین مواد مصرفی و... صنعت چاپ را با مشكلات فراوان روبه‌رو كرده است، باید از خود بپرسیم سهم ما از تجارت جهانی صنعت چاپ چیست و چرا كارهای چاپی ما باید در كشورهای دیگر انجام شود.

  محمود مختاریان، استاد چاپ دانشگاه و عضو كانون كارشناسان رسمی دادگستری در چاپ و چاپخانه